( Xin thưa tuy " Hãy Khoan" đã đăng trên Nguyệt San Trái Tim Đức Mẹ số báo đầu năm 2010. Nhưng thiết nghĩ năm 2016 nầy: Năm Thánh " Lòng Chúa Xót Thương" thì vấn đề " Hãy Khoan" được nhắc nhớ lại cũng vẫn là nên lắm vậy)
By: Hoàng Thị Đáo Tiệp
Năm mới Ta chưa đến nhưng năm mới Mỹ 2010 đang đến.
Sống tại Mỹ, tôi theo thông lệ cứ đầu năm mới Mỹ là ... lên kế hoạch cho mình trong suốt cả năm.
Thì đây, trước thềm năm mới Mỹ 2010 tôi đặt cho mình một quyết tâm tràn khí thế: phải tiến nhanh tiến mạnh tiến không ngừng nghỉ trong suốt cả năm để đạt cho bằng được cái mục tiêu là..."HÃY KHOAN"
Có thể có bạn đọc vừa đọc đến đây đã phải tức cười rằng coi đó...! Năm mới năm me được thấy có tràn khí thế ngờ đâu để mà... "hãy khoan" ! Chi chớ "hãy khoan" là không cầu an thì cũng nhát gan hoặc ba phải...nên lừng khừng bỏ đời đi, còn tiến nhanh tiến mạnh cái nỗi gì?! Sao không "hãy nên", "hãy đừng" hay cùng lắm thì"hãy chớ" ...để cho thấy có cái lập trường tích cực và dứt khoát không "yes" thì "no" ? Vì phải như vậy mới là được tràn khí thế để tiến nhanh tiến mạnh, rồi sau đấy có mỏi gối chồn chân thì "sìu" lại cũng vừa. Đằng này mới có đứng trước thềm năm mới đã sắt son "kết" với “hãy khoan” là "sìu" mất tiêu, còn "lết" sao nổi nữa được trong suốt cả năm?!
Thì vâng, nếu có bạn đọc nào cảm thấy tức cười và phán bảo cho tôi thế, cũng là vui. Vì năm mới năm me, không cứ năm mới Mỹ hay năm mới Ta, hoặc năm mới của bất cứ nước nào: miễn nơi đó có quí bạn đọc thân yêu của tôi thì tôi muốn được làm vui lòng quí bạn đọc mình dù chỉ vui trong thoáng chốc. ...
Bây giờ xin cho tôi đuợc thưa thốt...Thú thật đây là lần đầu tiên trong năm mới (của biết bao năm mới đã từng đi qua đời tôi) mà tôi biết đặt cho mình cái quyết tâm phải "kết" với "hãy khoan". Chớ trước đây cứ mỗi độ năm mới đến, tôi chỉ có thích ”kết" với "hãy nên", "hãy đừng", "hãy chớ" vì muốn mình phải dứt khoát mà lo sống tốt: tức phải làm điều tốt tránh làm điều xấu. Do đó hễ thấy điều tốt là tôi quyết phải "nên" làm, còn thấy điều xấu thì tôi khẳng định mình "đừng" hoặc "chớ" có làm. Nhưng, buồn thay mỗi năm mỗi kiểm: tôi thấy mình "kết" xem chừng " ngon ra trò", mà lại chẳng làm! Có làm thì tôi cứ hay bị làm sai làm hỏng, thậm chí còn làm ngược lại với nhũng gì mình "kết" !!! Vì như Thánh Phaolô đã có dạy: "Thật vậy, tôi làm gì tôi cũng chẳng hiểu: vì điều tôi muốn thì tôi không làm, nhưng điều tôi ghét thì tôi lại cứ làm" (Rô-ma 7, 15)! Rồi Ngài lại còn dạy rõ thêm nữa: "Muốn sự thiện thì tôi có thể muốn, nhưng làm thì không. sự thiện tôi muốn thì tôi không làm, nhưng sự ác tôi không muốn, thì tôi lại cứ làm " (Rô-ma 7, 18-19)
Mà một khi tôi đã làm sai, làm hỏng, làm ngược lại với điều tốt mình muốn phải "nên" làm, hoặc điều xấu điều sai mình thấy phải "đừng" phải "chớ" có làm...là tôi đã tự gieo lấy gương mù gương xấu! Vậy thì số phận tôi sẽ như thế nào đây?! Ôi! Đã có lời Chúa Giêsu phán bảo: "Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin thầy đây phải sa ngã, thì thà treo cối đá lớn vào cổ nó, mà xô cho chìm xuống đáy biển còn hơn. Khốn cho thế gian, vì làm cớ cho người ta sa ngã. Tất nhiên phải có những cớ gây sa ngã, nhưng khốn cho kẻ làm cớ cho người ta sa ngã" (Mt 18, 6-7)
Thế đó! Chúa phán bảo tới hai lần rằng "khốn": trong chỉ một lời dạy thôi! Thành thử tôi mà làm sai là tôi đi gieo rắt gương mù gương xấu nên khốn khổ cho mình lắm!
Tất nhiên cũng phải có cái cớ để cho mình làm sai. Tôi nghĩ do tinh thần mình nhanh nhẹn mà thể xác thì yếu đuối! Bởi vậy tinh thần mình cứ dứt khoát mạnh mẽ là "hãy nên, hãy đừng, hãy chớ", thì thân xác yếu đuối của mình sẽ không theo kịp hoặc có thể nó sẽ nổi loạn mất thôi! Nên nó mới làm hỏng làm sai, làm cớ cho người sa ngã để mình bị khốn! Chi bằng mình cứ "hãy khoan" biết đâu lại là hay. Vì với tôi,"hãy khoan" không hẳn là "lừng khừng" hoặc "sìu" mà phải có dũng lực nữa là khác. Dũng lực để khiêm nhường, hãm mình, đợi chờ đào sâu suy nghĩ cho thật chín chắn và cân nhắc đâu đó mới làm. Có như vậy mới sẽ dễ tránh được làm sai, làm hỏng, làm nên dịp tội rước lấy khốn khổ cho mình. Hơn nữa "hãy khoan" còn có một ý nghĩa tuyệt lắm mà tôi đã khám phá được, nên mới đặt quyết tâm phải "kết". Sụ việc như sau ....
Sống tại Mỹ, tôi theo thông lệ cứ đầu năm mới Mỹ là ... lên kế hoạch cho mình trong suốt cả năm.
Thì đây, trước thềm năm mới Mỹ 2010 tôi đặt cho mình một quyết tâm tràn khí thế: phải tiến nhanh tiến mạnh tiến không ngừng nghỉ trong suốt cả năm để đạt cho bằng được cái mục tiêu là..."HÃY KHOAN"
Có thể có bạn đọc vừa đọc đến đây đã phải tức cười rằng coi đó...! Năm mới năm me được thấy có tràn khí thế ngờ đâu để mà... "hãy khoan" ! Chi chớ "hãy khoan" là không cầu an thì cũng nhát gan hoặc ba phải...nên lừng khừng bỏ đời đi, còn tiến nhanh tiến mạnh cái nỗi gì?! Sao không "hãy nên", "hãy đừng" hay cùng lắm thì"hãy chớ" ...để cho thấy có cái lập trường tích cực và dứt khoát không "yes" thì "no" ? Vì phải như vậy mới là được tràn khí thế để tiến nhanh tiến mạnh, rồi sau đấy có mỏi gối chồn chân thì "sìu" lại cũng vừa. Đằng này mới có đứng trước thềm năm mới đã sắt son "kết" với “hãy khoan” là "sìu" mất tiêu, còn "lết" sao nổi nữa được trong suốt cả năm?!
Thì vâng, nếu có bạn đọc nào cảm thấy tức cười và phán bảo cho tôi thế, cũng là vui. Vì năm mới năm me, không cứ năm mới Mỹ hay năm mới Ta, hoặc năm mới của bất cứ nước nào: miễn nơi đó có quí bạn đọc thân yêu của tôi thì tôi muốn được làm vui lòng quí bạn đọc mình dù chỉ vui trong thoáng chốc. ...
Bây giờ xin cho tôi đuợc thưa thốt...Thú thật đây là lần đầu tiên trong năm mới (của biết bao năm mới đã từng đi qua đời tôi) mà tôi biết đặt cho mình cái quyết tâm phải "kết" với "hãy khoan". Chớ trước đây cứ mỗi độ năm mới đến, tôi chỉ có thích ”kết" với "hãy nên", "hãy đừng", "hãy chớ" vì muốn mình phải dứt khoát mà lo sống tốt: tức phải làm điều tốt tránh làm điều xấu. Do đó hễ thấy điều tốt là tôi quyết phải "nên" làm, còn thấy điều xấu thì tôi khẳng định mình "đừng" hoặc "chớ" có làm. Nhưng, buồn thay mỗi năm mỗi kiểm: tôi thấy mình "kết" xem chừng " ngon ra trò", mà lại chẳng làm! Có làm thì tôi cứ hay bị làm sai làm hỏng, thậm chí còn làm ngược lại với nhũng gì mình "kết" !!! Vì như Thánh Phaolô đã có dạy: "Thật vậy, tôi làm gì tôi cũng chẳng hiểu: vì điều tôi muốn thì tôi không làm, nhưng điều tôi ghét thì tôi lại cứ làm" (Rô-ma 7, 15)! Rồi Ngài lại còn dạy rõ thêm nữa: "Muốn sự thiện thì tôi có thể muốn, nhưng làm thì không. sự thiện tôi muốn thì tôi không làm, nhưng sự ác tôi không muốn, thì tôi lại cứ làm " (Rô-ma 7, 18-19)
Mà một khi tôi đã làm sai, làm hỏng, làm ngược lại với điều tốt mình muốn phải "nên" làm, hoặc điều xấu điều sai mình thấy phải "đừng" phải "chớ" có làm...là tôi đã tự gieo lấy gương mù gương xấu! Vậy thì số phận tôi sẽ như thế nào đây?! Ôi! Đã có lời Chúa Giêsu phán bảo: "Ai làm cớ cho một trong những kẻ bé mọn đang tin thầy đây phải sa ngã, thì thà treo cối đá lớn vào cổ nó, mà xô cho chìm xuống đáy biển còn hơn. Khốn cho thế gian, vì làm cớ cho người ta sa ngã. Tất nhiên phải có những cớ gây sa ngã, nhưng khốn cho kẻ làm cớ cho người ta sa ngã" (Mt 18, 6-7)
Thế đó! Chúa phán bảo tới hai lần rằng "khốn": trong chỉ một lời dạy thôi! Thành thử tôi mà làm sai là tôi đi gieo rắt gương mù gương xấu nên khốn khổ cho mình lắm!
Tất nhiên cũng phải có cái cớ để cho mình làm sai. Tôi nghĩ do tinh thần mình nhanh nhẹn mà thể xác thì yếu đuối! Bởi vậy tinh thần mình cứ dứt khoát mạnh mẽ là "hãy nên, hãy đừng, hãy chớ", thì thân xác yếu đuối của mình sẽ không theo kịp hoặc có thể nó sẽ nổi loạn mất thôi! Nên nó mới làm hỏng làm sai, làm cớ cho người sa ngã để mình bị khốn! Chi bằng mình cứ "hãy khoan" biết đâu lại là hay. Vì với tôi,"hãy khoan" không hẳn là "lừng khừng" hoặc "sìu" mà phải có dũng lực nữa là khác. Dũng lực để khiêm nhường, hãm mình, đợi chờ đào sâu suy nghĩ cho thật chín chắn và cân nhắc đâu đó mới làm. Có như vậy mới sẽ dễ tránh được làm sai, làm hỏng, làm nên dịp tội rước lấy khốn khổ cho mình. Hơn nữa "hãy khoan" còn có một ý nghĩa tuyệt lắm mà tôi đã khám phá được, nên mới đặt quyết tâm phải "kết". Sụ việc như sau ....
.... Cách đây mấy tháng, vào một buổi xế chiều tôi đang trong tiệm và làm cho khách thì được cú phôn của cô bạn cùng nghề " Hair & Nail". Giọng cô hốt hoảng, báo một hung tin mới vừa hay được về cô bạn nọ vốn từng có làm ở tiệm cô rồi tiệm tôi: qua đời đã hơn một tuần nay! Cô chưa biết lý do cô ấy qua đời, chỉ biết là xác còn để ở nhà quàn cho mọi người đến viếng lần chót, sáng mai thì chôn.
Cô rủ tôi cùng đi viếng xác và tôi đã sốt sắng đáp lời. Cô hẹn khoảng một tiếng rưởi nữa sẽ đến để cùng đi.
Gác phôn với cô bạn, tôi ngẩn ngơ! Mới hôm tháng trước tôi gặp cô ấy bên chợ Đại Hàn, nom khỏe mạnh và vui, cho biết đã bán nhà cũ, dọn về ngôi nhà lầu mới khang trang con trai lớn mua cho cô ở nên thích lắm! Tôi đã mừng cho cô. Nào có ngờ đâu! Tôi lặng đi, hướng lòng cầu nguyện cho cô, rồi lo làm tiếp cho khách.
Do đã có hẹn giờ đi, lại thấy khách hẹn tiếp của mình còn cả nửa giờ hơn mới đến, tôi lo phóng xe chạy về nhà (chỉ khoảng 7 phút lái xe thôi). Tôi muốn săn sóc cho con chó đâu đó kẻo mình đi tối đêm mới về. Với tôi có phơi mấy cây cải ở ngoài sân để sẽ muối dưa, muốn lấy đem vô nhà cho an tâm kẻo đêm xuống nhở bị sâu bọ bò vô. Lo cho con chó và lấy cải vô nhà xong, tôi đi vòng ra sân sau tưới cây cà, dây bí vì cũng lo mình đi bị về muộn. Bất ngờ thấy có đàn kiến bò ngang qua trước lối vào cái nhà chứa đồ ( Storage Shed), tôi lập tức đi lấy cái bình xịt kiến. Tôi xịt từ đàn kiến đang bò đến cả cái ổ của chúng cho tới lúc thấy chúng tan tác mới thôi. Rồi tôi quét dọn, hốt xác kiến với rác rưởi quanh đấy xong, mới quay trở vô tiệm. Khách hẹn không tới, tôi vô phòng nằm nghỉ và muốn chợp mắt một tí nhưng hình ảnh của cô bạn với bao kỷ niệm: cứ hiện rõ trước mắt tôi và xoáy vào lòng tôi bao thổn thức! Đời cô khổ vì chồng ăn ở hai lòng và bài bạc phá sạch tiền! Có ông khách Mỹ thấy săn đón cô lắm mà cô chẳng thiết, chỉ có muốn sống vì con. Cô hay cười, ăn nói diụ dàng, mềm mỏng. Tôi chịu cô ở cái tánh không bao giờ nói xấu chủ, nói xấu bạn làm. Tôi chỉ không chịu cô ở cái tật làm dối nên hay ý kiến với cô: " hai cái bàn tay của em lắm tội đấy nhé"! (bởi cô vừa làm cẩu thả cho khách vừa thẳng thừng lấy đúng giá chớ không bớt. Cô bảo đã quen như thế, từ những năm cô mở tiệm, một mình tự xoay sở lúc đông khách)
Nghĩ đến việc cô làm dối cho khách đến mình chịu không được nên tiệm mình phải đành chia tay với cô dù rằng mình vẫn quí cô (chúng tôi quen nhau từ lúc còn đi học cái nghề " Hair & Nail". Cô đã bao lần mở tiệm, bán tiệm và đi làm mãi ở các tiệm khác mới đến tiệm tôi)... khiến tôi thấy lo cho cô lắm! Biết đâu linh hồn cô sẽ phải trả lẽ chỉ vì đôi bàn tay cô bị lỗi đức yêu thương cũng không chừng?! Vì tôi vụt nhớ lời Chúa dạy: “Nếu tay phải con nên dịp tội cho con thì hãy chặt mà ném nó xa con; vì thà mất một chi thể còn hơn là toàn than bị ném vào hỏa ngục” (Mt 5, 30).
Và nhớ lời Chúa dạy để lo cho cô thì tôi cũng nhìn lại đôi bàn tay của mình để thấy đôi tay mình bị lỗi đức yêu thương nhiều lắm chứ chẳng sạch sẽ, tốt lành chi đó trong việc hành cái nghề “ " Hair & Nail" nầy! Vì tôi ngày ngày tiếp xúc với đủ loại khách hàng để phục vụ họ và được họ “nuôi” mình no cơm, ấm áo, nên cửa nên nhà… thì lẽ ra mình phải phục vụ họ với tấm lòng biết ơn lẫn cả tinh thần công bình, bác ái. Đằng nầy tôi thường hay có tùy theo khách mà phục vụ! Khách nhã nhặn, lịch sự, dễ dãi, rộng rãi ...tôi phục vụ đã hết lòng còn vui vẻ chuyện trò với làm “free” thêm cho này nọ. Khách khó tánh, kẹo kiệt, câu giờ...nói chung là “thấy ghét” thì tôi hay phục vụ theo kiểu “nín thở qua sông” là chính. Chớ tôi chẳng buồn trò chuyện, nói chi là chiều đãi làm “free” cho nầy nọ dù khách yêu cầu bởi thấy tôi có làm “free” cho người khách trước !!! Bây giờ kiểm lại và nhớ đến những lời Chúa dạy về sống yêu thương, công bằng, bác ái trong phục vụ, trong đối xử với tha nhân mà tôi đã từng thuộc nằm lòng thì giật mình thay! Vì nào Chúa dạy: “Hãy yêu thương kẻ khác như chính mình” (Mt 22, 39), nào: “Các con hãy yêu mến nhau như Thầy đã yêu mến các con” (Ga 15, 12), nào: “Ai xin thì con hãy cho. Ai muốn vay mượn thì con đừng khước từ” (Mt 5, 42)… Tôi hiểu mình phải kíp lo chấn chỉnh lại, chớ không thì “khốn”! Mà “khốn” chỉ tại bởi cái não trạng thiên lệch của mình và nhất là do đôi bàn tay mình từ chối sống yêu thương!
Vừa nghĩ vậy, tôi cũng vừa xòe đôi bàn tay mình ra. Ôi! Tôi điếng hồn thấy trong cái móng tay của ngón cái mình có cái xác một con kiến đen đen bé xíu! Ơi! Hóa ra bàn tay tôi còn sát sanh dữ dằn nữa ư?! Phải rồi, tôi “sát sanh dữ dằn” vì đàn kiến ấy vô can, chẳng phá phách, chẳng làm hại chi tôi hết! Chỗ của nó là ở xa ngoài vườn, nếu nó ở yên trong gốc cỏ thì có thể tôi không thấy và nó sẽ được yên thân! Đằng nầy chỉ vì nó có vấn đề sao đấy phải di chuyển, mới bò ngang qua trước lối vào của cái nhà chứa đồ tôi bỏ hoang ở ngoài vườn! Chớ chúng đâu có bò vô trong cái nhà đó! Nhưng, do tôi tôi lo nhỡ lúc lúc nó sẽ bò vô nhà, chui vô bếp, bám vào thức ăn… nên thấy nó là tôi diệt trước để trừ hậu hoạ! Ôi! Bàn tay tôi giết nó, tàn sát cả đàn nó chỉ với lý do thật quá ích kỷ của mình mà nó không thù hận tôi, lại còn gởi xác nó trong cái móng tay tôi! Ôi! Thương và tội cho nó lắm! Và ôi may mà tôi phóng xe đi được an toàn về tiệm! Chớ nếu tôi gặp nạn “chết tươi” trên đường thì chắc chắn tôi đã phải ra trình diện Chúa: không chỉ với đôi bàn tay bị lỗi đức yêu thương mà còn bị thêm cái tội “sát sanh dữ dằn” nữa! Thử hỏi linh hồn tôi sẽ “khốn” đến đâu?!
Cô rủ tôi cùng đi viếng xác và tôi đã sốt sắng đáp lời. Cô hẹn khoảng một tiếng rưởi nữa sẽ đến để cùng đi.
Gác phôn với cô bạn, tôi ngẩn ngơ! Mới hôm tháng trước tôi gặp cô ấy bên chợ Đại Hàn, nom khỏe mạnh và vui, cho biết đã bán nhà cũ, dọn về ngôi nhà lầu mới khang trang con trai lớn mua cho cô ở nên thích lắm! Tôi đã mừng cho cô. Nào có ngờ đâu! Tôi lặng đi, hướng lòng cầu nguyện cho cô, rồi lo làm tiếp cho khách.
Do đã có hẹn giờ đi, lại thấy khách hẹn tiếp của mình còn cả nửa giờ hơn mới đến, tôi lo phóng xe chạy về nhà (chỉ khoảng 7 phút lái xe thôi). Tôi muốn săn sóc cho con chó đâu đó kẻo mình đi tối đêm mới về. Với tôi có phơi mấy cây cải ở ngoài sân để sẽ muối dưa, muốn lấy đem vô nhà cho an tâm kẻo đêm xuống nhở bị sâu bọ bò vô. Lo cho con chó và lấy cải vô nhà xong, tôi đi vòng ra sân sau tưới cây cà, dây bí vì cũng lo mình đi bị về muộn. Bất ngờ thấy có đàn kiến bò ngang qua trước lối vào cái nhà chứa đồ ( Storage Shed), tôi lập tức đi lấy cái bình xịt kiến. Tôi xịt từ đàn kiến đang bò đến cả cái ổ của chúng cho tới lúc thấy chúng tan tác mới thôi. Rồi tôi quét dọn, hốt xác kiến với rác rưởi quanh đấy xong, mới quay trở vô tiệm. Khách hẹn không tới, tôi vô phòng nằm nghỉ và muốn chợp mắt một tí nhưng hình ảnh của cô bạn với bao kỷ niệm: cứ hiện rõ trước mắt tôi và xoáy vào lòng tôi bao thổn thức! Đời cô khổ vì chồng ăn ở hai lòng và bài bạc phá sạch tiền! Có ông khách Mỹ thấy săn đón cô lắm mà cô chẳng thiết, chỉ có muốn sống vì con. Cô hay cười, ăn nói diụ dàng, mềm mỏng. Tôi chịu cô ở cái tánh không bao giờ nói xấu chủ, nói xấu bạn làm. Tôi chỉ không chịu cô ở cái tật làm dối nên hay ý kiến với cô: " hai cái bàn tay của em lắm tội đấy nhé"! (bởi cô vừa làm cẩu thả cho khách vừa thẳng thừng lấy đúng giá chớ không bớt. Cô bảo đã quen như thế, từ những năm cô mở tiệm, một mình tự xoay sở lúc đông khách)
Nghĩ đến việc cô làm dối cho khách đến mình chịu không được nên tiệm mình phải đành chia tay với cô dù rằng mình vẫn quí cô (chúng tôi quen nhau từ lúc còn đi học cái nghề " Hair & Nail". Cô đã bao lần mở tiệm, bán tiệm và đi làm mãi ở các tiệm khác mới đến tiệm tôi)... khiến tôi thấy lo cho cô lắm! Biết đâu linh hồn cô sẽ phải trả lẽ chỉ vì đôi bàn tay cô bị lỗi đức yêu thương cũng không chừng?! Vì tôi vụt nhớ lời Chúa dạy: “Nếu tay phải con nên dịp tội cho con thì hãy chặt mà ném nó xa con; vì thà mất một chi thể còn hơn là toàn than bị ném vào hỏa ngục” (Mt 5, 30).
Và nhớ lời Chúa dạy để lo cho cô thì tôi cũng nhìn lại đôi bàn tay của mình để thấy đôi tay mình bị lỗi đức yêu thương nhiều lắm chứ chẳng sạch sẽ, tốt lành chi đó trong việc hành cái nghề “ " Hair & Nail" nầy! Vì tôi ngày ngày tiếp xúc với đủ loại khách hàng để phục vụ họ và được họ “nuôi” mình no cơm, ấm áo, nên cửa nên nhà… thì lẽ ra mình phải phục vụ họ với tấm lòng biết ơn lẫn cả tinh thần công bình, bác ái. Đằng nầy tôi thường hay có tùy theo khách mà phục vụ! Khách nhã nhặn, lịch sự, dễ dãi, rộng rãi ...tôi phục vụ đã hết lòng còn vui vẻ chuyện trò với làm “free” thêm cho này nọ. Khách khó tánh, kẹo kiệt, câu giờ...nói chung là “thấy ghét” thì tôi hay phục vụ theo kiểu “nín thở qua sông” là chính. Chớ tôi chẳng buồn trò chuyện, nói chi là chiều đãi làm “free” cho nầy nọ dù khách yêu cầu bởi thấy tôi có làm “free” cho người khách trước !!! Bây giờ kiểm lại và nhớ đến những lời Chúa dạy về sống yêu thương, công bằng, bác ái trong phục vụ, trong đối xử với tha nhân mà tôi đã từng thuộc nằm lòng thì giật mình thay! Vì nào Chúa dạy: “Hãy yêu thương kẻ khác như chính mình” (Mt 22, 39), nào: “Các con hãy yêu mến nhau như Thầy đã yêu mến các con” (Ga 15, 12), nào: “Ai xin thì con hãy cho. Ai muốn vay mượn thì con đừng khước từ” (Mt 5, 42)… Tôi hiểu mình phải kíp lo chấn chỉnh lại, chớ không thì “khốn”! Mà “khốn” chỉ tại bởi cái não trạng thiên lệch của mình và nhất là do đôi bàn tay mình từ chối sống yêu thương!
Vừa nghĩ vậy, tôi cũng vừa xòe đôi bàn tay mình ra. Ôi! Tôi điếng hồn thấy trong cái móng tay của ngón cái mình có cái xác một con kiến đen đen bé xíu! Ơi! Hóa ra bàn tay tôi còn sát sanh dữ dằn nữa ư?! Phải rồi, tôi “sát sanh dữ dằn” vì đàn kiến ấy vô can, chẳng phá phách, chẳng làm hại chi tôi hết! Chỗ của nó là ở xa ngoài vườn, nếu nó ở yên trong gốc cỏ thì có thể tôi không thấy và nó sẽ được yên thân! Đằng nầy chỉ vì nó có vấn đề sao đấy phải di chuyển, mới bò ngang qua trước lối vào của cái nhà chứa đồ tôi bỏ hoang ở ngoài vườn! Chớ chúng đâu có bò vô trong cái nhà đó! Nhưng, do tôi tôi lo nhỡ lúc lúc nó sẽ bò vô nhà, chui vô bếp, bám vào thức ăn… nên thấy nó là tôi diệt trước để trừ hậu hoạ! Ôi! Bàn tay tôi giết nó, tàn sát cả đàn nó chỉ với lý do thật quá ích kỷ của mình mà nó không thù hận tôi, lại còn gởi xác nó trong cái móng tay tôi! Ôi! Thương và tội cho nó lắm! Và ôi may mà tôi phóng xe đi được an toàn về tiệm! Chớ nếu tôi gặp nạn “chết tươi” trên đường thì chắc chắn tôi đã phải ra trình diện Chúa: không chỉ với đôi bàn tay bị lỗi đức yêu thương mà còn bị thêm cái tội “sát sanh dữ dằn” nữa! Thử hỏi linh hồn tôi sẽ “khốn” đến đâu?!
Cũng vì việc với con kiến khiến tôi vụt nhớ hai câu thơ mình đã thuộc nằm lòng không biết từ lúc nào trong trí:
“Ngàn có tổ chim, cây chớ hạ,
Ruộng đùn ổ kiến, hãy khoan cày”
Vâng, đấy là truyền thống nhân đạo thật đáng ngưỡng mộ của ông bà xưa mình! Không chỉ “Thương người như thể thương thân” mà thương lan man đến cả loài chim loài kiến nên khuyên dạy con cháu: thấy cây trên rừng có tổ chim thì chớ đốn, thấy dưới ruộng có ổ kiến đùn hãy khoan cày xới vội cho vụ mùa kẻo sẽ làm hại chúng! Bởi yêu thương là yêu là thương chớ không làm hại cho dù loài chim loài kiến.
Tôi cũng vụt nhớ đến câu chuyện ngụ ngôn “Con kiến và con ve sầu” mình học lúc còn bé. Nhớ luôn câu thành ngữ “Kiến tha lâu đầy tổ”của ông bà xưa dạy khuyên con cháu siêng năng, cần cù, bền chí, nhẫn nại để được thành công, thành nhân. Tôi nghĩ hẳn đây cũng là một trong muôn vàn lý do yêu thương của Thiên Chúa Tình Yêu khi tạo ra loài kiến và cho chúng được tồn tại trên mặt đất để giao cho con người cai quản …
Tôi tâm đắc vô cùng ý nghĩa nhân đạo của việc “Ruộng đùn ổ kiến hãy khoan cày”. Là nhà nông nên việc cày đất vỡ ruộng phải đúng lúc, đúng thời vụ, đúng mùa để trồng trọt thì mùa màng, lúa má mới được sai bông, trĩu hạt, trúng mùa. Trúng mùa là sẽ sống sung túc. Mà khoan cày chỉ vì thương đàn kiến mất ổ, mất chỗ ngụ an toàn và có thể mất mạng nữa: nên phải nấn ná chờ giải quyết cho yên chuyện chúng mới tính đến chuyện mình là quá nhân đạo và quá đẹp! Với cũng bao hàm luôn cả ý hy sinh nữa: vì có thể lúc cày đất hễ không kịp thời vụ là sẽ bị thất thu. Nhà nông mà bị thất thu thì đâu thể sống sung túc được…
Nên vâng, tôi đặt mục tiêu “Hãy Khoan”để mình phải gắng đạt được trong năm mới 2010 là vậy! Và ắt cũng sẽ là mục tiêu mãi mãi cho những năm mới nối tiếp sau nầy trong suốt hành trình của kiếp người mình. Để một khi tôi muốn làm việc gì thấy hữu ích cho mình là vẫn phải luôn có biết dừng lại: suy nghĩ cho chính chắn đâu đó và cân nhắc xem nếu hễ không đem sự chẳng lành đến cho người khác thì tôi mới sẽ làm. Bằng ngược lại là tôi “hãy khoan” làm, kẻo mình sẽ hại người (hại công ăn việc làm, danh dự, tiếng tăm, gây sự bất hòa, hiểu lầm, ngờ vực...) thì “khốn” cho mình lắm! Đơn giản chỉ có vậy thôi. Nhưng, để thực hành được: tôi hiểu không dễ tí nào! Bởi phải cần thắng với “cái tôi” của mình mà nó thì vốn đã “rằng quen mất nết đi rồi”!
California 30-11-2009
“Ngàn có tổ chim, cây chớ hạ,
Ruộng đùn ổ kiến, hãy khoan cày”
Vâng, đấy là truyền thống nhân đạo thật đáng ngưỡng mộ của ông bà xưa mình! Không chỉ “Thương người như thể thương thân” mà thương lan man đến cả loài chim loài kiến nên khuyên dạy con cháu: thấy cây trên rừng có tổ chim thì chớ đốn, thấy dưới ruộng có ổ kiến đùn hãy khoan cày xới vội cho vụ mùa kẻo sẽ làm hại chúng! Bởi yêu thương là yêu là thương chớ không làm hại cho dù loài chim loài kiến.
Tôi cũng vụt nhớ đến câu chuyện ngụ ngôn “Con kiến và con ve sầu” mình học lúc còn bé. Nhớ luôn câu thành ngữ “Kiến tha lâu đầy tổ”của ông bà xưa dạy khuyên con cháu siêng năng, cần cù, bền chí, nhẫn nại để được thành công, thành nhân. Tôi nghĩ hẳn đây cũng là một trong muôn vàn lý do yêu thương của Thiên Chúa Tình Yêu khi tạo ra loài kiến và cho chúng được tồn tại trên mặt đất để giao cho con người cai quản …
Tôi tâm đắc vô cùng ý nghĩa nhân đạo của việc “Ruộng đùn ổ kiến hãy khoan cày”. Là nhà nông nên việc cày đất vỡ ruộng phải đúng lúc, đúng thời vụ, đúng mùa để trồng trọt thì mùa màng, lúa má mới được sai bông, trĩu hạt, trúng mùa. Trúng mùa là sẽ sống sung túc. Mà khoan cày chỉ vì thương đàn kiến mất ổ, mất chỗ ngụ an toàn và có thể mất mạng nữa: nên phải nấn ná chờ giải quyết cho yên chuyện chúng mới tính đến chuyện mình là quá nhân đạo và quá đẹp! Với cũng bao hàm luôn cả ý hy sinh nữa: vì có thể lúc cày đất hễ không kịp thời vụ là sẽ bị thất thu. Nhà nông mà bị thất thu thì đâu thể sống sung túc được…
Nên vâng, tôi đặt mục tiêu “Hãy Khoan”để mình phải gắng đạt được trong năm mới 2010 là vậy! Và ắt cũng sẽ là mục tiêu mãi mãi cho những năm mới nối tiếp sau nầy trong suốt hành trình của kiếp người mình. Để một khi tôi muốn làm việc gì thấy hữu ích cho mình là vẫn phải luôn có biết dừng lại: suy nghĩ cho chính chắn đâu đó và cân nhắc xem nếu hễ không đem sự chẳng lành đến cho người khác thì tôi mới sẽ làm. Bằng ngược lại là tôi “hãy khoan” làm, kẻo mình sẽ hại người (hại công ăn việc làm, danh dự, tiếng tăm, gây sự bất hòa, hiểu lầm, ngờ vực...) thì “khốn” cho mình lắm! Đơn giản chỉ có vậy thôi. Nhưng, để thực hành được: tôi hiểu không dễ tí nào! Bởi phải cần thắng với “cái tôi” của mình mà nó thì vốn đã “rằng quen mất nết đi rồi”!
California 30-11-2009